حکمت الهی
آسمان گاه بارانی گاه صاف
اى مفضّل! در اينكه به خاطر مصلحت عالم، آسمان گاه صاف و گاه بارانى است نيك انديشه كن. اگر يكى از اين دو در هوا ماندگار مىشد بىشك زيانبار بود. نمىبينى وقتى كه يكسره باران مىآيد، گياهان و سبزي ها مىگندند؟ جسم حيوانات سست و بىحاصل مىشود؟ هوا سرد می ماند؟ بيماري ها پيدا و پراكنده مىشوند؟ و راه ها و گذرگاه ها نا امن مىگردند؟
چنانچه اگر هوا يكسره صاف و آفتابى باشد، زمين، خشك و تفتيده مىگردد. گياهان خشك مىشوند و مىسوزند. آب چشمهساران و جويبارها فرو مىرود و اين پيامدها سخت به زيان مردم است. همانگونه که انواع بيماري ها پديد مىآيند.
امّا اگر در عالم، يكى پس از ديگرى پديدار گردد و آسمان گاه بتابد و گاه ببارد، هوا معتدل می ماند، هر كدام زيان ديگرى را دفع مىكنند و همه چيز نيكو و استوار مىگردد.
اگر كسى سوال کند که: چرا خداوند چنان خلق نکرد كه در هيچ كدام زيان نباشد؟ پاسخ آنکه،
حکمت الهی بر آن تعلق گرفته که انسان در دنیا قدرى در رنج و درد افتد تا که سبب دوری او از گناه فراهم آید. آنگونه كه انسان بيمار براى باز يافتن سلامت و شفاى كامل به داروهاى تلخ و ناگوار نيازمند است. آن زمان که طغيان مىكند و مىشورد ، به درد و سختى نيازمند است تا در ورطه پليدى در نيفتد و در راه راست بماند.